Pazartesi, Mart 27, 2006

Iki Dirhem Bir Cekirdek

Bana bugun e-posta yoluyle gelen ilginc bir iletiyi sizlerle paylasmak istiyorum. Ben daha once ustune hic dusunmemistim ama surekli soyledigimiz atasozlerinin, deyimlerin mantikli birer dayanak noktalarinin oldugunu gormek cok guzel bence. Okuyun, siz de seveceksiniz.

Keciboynuzunun Yunanca adi keration, Ingilizce'de carob, Arapca'da ise kirrat. Keciboynuzu tohumu yuzyillar boyunca elmas olcmek icin kullanilmis. Elmaslar keciboynuzu tohumu ile tartilarak satilmis.Bu yuzden keciboynuzu, kirat ya da karat denilen olcuye adini vermis.

Prof.Dr. Aydin Akkaya'nin bu konudaki aciklamasi soyle;
'' Keciboynuzu cekirdegi dogada agirligi degismeyen bir tohumdur. Butun tohumlu bitkilerden yalniz keciboynuzu uzun sure suda bekletildikten sonra filiz verebilir. Bu hem cok kurudugu ve meyvesinden ciktiktan sonra son ve sabit agirligini aldigi icin hem de icine su almasi olasiliginin cok az ve cok uzun zamana bagli oldugu icindir.

Bu nedenle Araplar, Selcuklular ve Osmanlilar doneminde agirlik olcusu olarak kullanilmistir. Dort tanesi bir dirhem eder. Dirhem degismekle birlikte 3 gr. agirligi temsil etmektedir. Satici iki dirhemlik birsey satarken (8 cekirdek) lutfedip 1 cekirdek fazla tartarsa bu mali alanin itibarini gosterir.

Olagandan fazla giyinen, suslenen vb. kisilere de ''iki dirhem bir cekirdek'' denmesi bundan kaynaklanmaktadir.' Gordugunuz gibi keciboynuzu cekirdegi ozelliklerinden dolayi butun kulturlerde elmasin degismez olcusu olarak kullanilmis, bu olcuye adini vermis ve deyimlere yerlesmistir.

Hiç yorum yok: